wtorek, 27 czerwca 2017

Klucze, Pustynia Błędowska

Pustynia Błędowska nazywają "Polską Saharą". Jest to największy w Polsce obszar lotnych piasków pochodzenia fluwioglacjalnego (około 33 km²) leżący na pograniczu Wyżyny Śląskiej i Wyżyny Olkuskiej. Jest to zarazem największy w Europie obszar występowania piasków śródlądowych.
Położenie: od Błędowa (dzielnicy Dąbrowy Górniczej) na zachodzie do gminy Klucze na wschodzie. 
Wielkość: długość pustyni to około 10 km, a szerokość do 4 km. 
..więcej info klik TU;)
Legenda mówi...
że Pustynia Błędowska powstała z piasków znad... Bałtyku. 
Jeszcze w latach 20-tych ubiegłego wieku można było zaobserwować tu zjawisko fatamorgany.
Choć dziś otwarte połacie piasku pokrywają już tylko niewielką jej część, Pustynia Błędowska nadal jest interesującym obszarem dla geografów, przyrodników i turystów. 
  ..można zjeść Nad Rozlewiskiem;)

czwartek, 22 czerwca 2017

Rzuchów, zamek w którym straszy..


Położony w zachodniej części Płaskowyżu Rybnickiego, między Rydułtowami i Raciborzem, Rzuchów posiada korzystne położenie komunikacyjne, bowiem przez tę miejscowość przebiega droga krajowa nr 49 z Opola przez Racibórz i Rybnik do Pszczyny. Aż dziwne, że przy tak dogodnym położeniu niezwykle atrakcyjny obiekt, jakim jest – niszczejący co prawda – zespół pałacowo-parkowy, nie znajduje nowego gospodarza.


Pierwsze wzmianki o Rzuchowie pojawiły się w 1479 roku. Początkowo ta niewielka wioska należała do Jana Schelichy (Szeligi), którego potomków spotykamy jeszcze w 1585 r. (Wacław Szeliga kanclerz cesarski). Od 1603 r. był w rękach Jakuba Brunona Szeligi., który był również właścicielem wsi Pogrzebień. Po jego śmierci w listopadzie 1620 roku zmienili się jego właściciele. Od końca XVII w. wieś przechodziła z rąk do rąk, co udało się ustalić na podstawie ksiąg wieczystych dóbr rycerskich, a kolejnymi właścicielami byli: Emanuel Schweinichen od 1801 do 1818 r., Wilhelm Adametz od 1839 do 1842 r., Albert von Troppau w 1848 r., Otto Schumann w 1852 r., Wilhelm Bernhard Otto Mendelssohn od 1855 do 1859 r., Gustaw Schön w 1880 r. (od którego nazwiska prawdopodobnie wzięła się niemiecka nazwa miejscowości – Schönburg), Heinrich Himml od 1883 do 1888 r. i od 1891 r. – Joachim von Klützow. Herbem Rzuchowa jest wiejski dom i makówka rosnąca na pagórku obok.


W 1679 r. pojawiła się po raz pierwszy wzmianka o nie istniejącym dziś dworku (villa Rzuchow), który znajdował przy głównej drodze. Dziś już nawet nie ma po nim żadnego śladu. Miejscowi mówią, że budynek stał w miejscu dawnych szklarni. Nowy budynek pałacu w Rzuchowie zbudował w latach 80. XIX w. Heinrich Himml, którego grobowiec znajdował się jeszcze jakiś czas temu w parku przypałacowym.


W 1679 r. pojawiła się po raz pierwszy wzmianka o nie istniejącym dziś dworku (villa Rzuchow), który znajdował przy głównej drodze. Dziś już nawet nie ma po nim żadnego śladu. Miejscowi mówią, że budynek stał w miejscu dawnych szklarni. Nowy budynek pałacu w Rzuchowie zbudował w latach 80. XIX w. Heinrich Himml, którego grobowiec znajdował się jeszcze jakiś czas temu w parku przypałacowym.


Starzy mieszkańcy Rzuchowa mówią, że grobowiec został rozszabrowany przez radzieckie wojska, a zwłoki Himmla przeniesione zostały do piwnic pałacu i tam zakopane. Po nim właścicielem całej posiadłości został Joachim von Klützof, którego syn w 1921 roku strzelał z narożnej wieży do maszerujących w kierunku Odry powstańców śląskich, a potem uciekał stamtąd podziemnym przejściem na drugą stronę drogi, do zabudowań dawnego dworku. Należy więc sądzić, że istniało podziemne połączenie pałacu z zabudowaniami dawnego dworku (villa Rzuchow).z 1679 r.


Legenda...

W Rzuchowie istnieje również legenda o zamurowanej służącej wraz z lokajem. Pan domu był zakochany w pięknej służącej, która była mu posłuszna, lecz serce oddała młodemu lokajowi. Pan, nie mogąc się pogodzić ze swą porażką, kazał podać im środki usypiające. Kiedy po ich zażyciu młodzi zasnęli, zostali przeniesieni na drugie piętro do pokoju naprzeciw schodów i tam zamurowani. Jak legenda mówi, przez wiele dni w całym budynku słychać było wołanie, potem jęczenie, które w końcu umilkło. Faktem jest, że pokój na drugim piętrze jest prostokątny z wmurowanym przedziałem 2 x 1 m, ściany zewnętrzne również wskazują na prostokątną budowę wnętrza. Do dzisiejszego dnia nikt jeszcze nie rozbił przedziału, aby zobaczyć, co jest w środku.  


Po zniszczeniach w okresie II wojny światowej pałac odnowiony został przez Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej. Umieszczono w nim Dom Dziecka, w którym znalazło schronienie 80 dzieci.
Z braku środków finansowych placówka została w połowie lat dziewięćdziesiątych XX w. zlikwidowana, a dzieci przeniesione do innych domów dziecka, w większości do Wodzisławia. Pilnowaniem obiektu zajęło się starostwo. Oświetlało teren, opłacało stróża, by nikt nie rozkradał opustoszałego majątku skarbu państwa.
Czy w chwili obecnej w pałacu straszy? Jeszcze niedawno straszyło, co przekazał stróż pilnujący pałacyku po wyprowadzeniu się dzieci. Co jakiś czas ok. północy słychać było lecącą po schodach dużą ilość wody, jednak po wejściu na klatkę schodową dźwięk ustawał. Słychać było również skrzypienie drzwi i odgłos przekręcanego klucza w zamku. Jeśli jest ktoś, kto chciałby sprawdzić wiarygodność tej opowieści, to pałac zaprasza go każdej nocy.
    Obecnie dziewiętnastowieczny pałac jest niezamieszkały i oczekuje kolejnego remontu. Ale choć od paru lat jest on własnością osoby prywatnej, z każdym dniem coraz bardziej niszczeje. Rozkradany, dewastowany, przypomina raczej upiorny dwór.


Marcowy kotek.
Pałac otoczony jest parkiem krajobrazowym utrzymanym w stylu angielskim. Znajdują się w nim liczne okazy starodrzewia (np. dęby). Ciekawostką przyrodniczą są także rosnące w parku kasztany jadalne – drzewa bardzo rzadko spotykane w tego rodzaju ogrodach. W parku zobaczyć można jedyny na terenie sołectwa pomnik przyrody – dąb szypułkowy, którego wiek szacowany jest na 250 lat. Dąb ma w obwodzie 327 cm, a jego wysokość sięga 26 m.
Przy wjeździe do pałacu znajduje się pomnik ku czci poległych w walkach o wyzwolenie ziemi śląskiej 03.05.1921 r. powstańców: Wincentego Koczy, Alfonsa Strączka i Romana Prefeta.

źródło tekstu: Sławomir Gac http://krajoznawca.org/kg22/239-palac-w-rzuchowie

niedziela, 4 czerwca 2017

Bolków


Pierwsza wzmianka o zamku pochodzi z 1277 roku kiedy to książę legnicki Bolesław II Łysy zwany Rogatką stwierdza „castro nostro”. Jednak samo powstanie zamku gotyckiego wiąże się z panowaniem jego syna, Bolka I. 
Za jego panowania zostaje on otoczony potężnymi kamiennymi murami obronnymi wraz z systemem bram, oraz wzniesiono murowane budynki mieszkalne. W tym okresie powstaje wieża dziobowa. Jest ona jedynym przykładem tego typu budowli w Polsce. Jej wysokość wynosi dziś 25 m.  


W przyziemiu znajduje się tzw. loch głodowy, wejście na wyższe kondygnacje umożliwiają schody umieszczone wewnątrz grubego na 4,5 m. muru. Dalsza gotycka rozbudowa przypada na okres panowania Bernarda oraz Bolka II, doprowadziła ona do połączenia wcześniejszej zabudowy w jeden budynek mieszkalno-gospodarczy zwany dziś Domem Gotyckim. W tym czasie następuje rozbudowa umocnień bramnych oraz murów zewnętrznych zamku, dzięki czemu staje się on najpotężniejszą twierdzą na Śląsku, pełniącą również funkcję skarbca książęcego. Z tego okresu zachowało się niewiele elementów wystroju architektonicznego. Są to portale na parterze, dwudzielne okno wychodzące na dziedziniec na wysokości trzeciej kondygnacji, oraz wewnętrzne okienko w kształcie koniczyny...


Po bezpotomnej śmierci Bolka II zamek jak i całe księstwo Świdnicko-Jaworskie przechodzi na mocy układów dynastycznych pod władanie Korony Czeskiej Ostateczny kształt zamek uzyskuje w XVI wieku. Rozbudowę kierowaną przez znanego architekta Jakuba Parr rozpoczęto w 1540 roku. Powstaje budynek mieszkalny zwany Domem Niewiast, połączony krużgankiem z istniejącymi zabudowaniami, którym nadano renesansowy charakter. Rozbudowano zewnętrzne linie fortyfikacji z nowymi dziedzińcami i bastejami, przystosowanymi już do broni palnej. W jej wyniku zamek zajmował powierzchnię 7.600 m2 i należy go zaliczyć do największych w owym czasie na Dolnym Śląsku.  


W 1345 roku wojska czeskie pod dowództwem rycerzy z Czernej na próżno czterokrotnie go szturmowały. Nie został również zdobyty w czasie wojen husyckich. Dopiero w 1463 roku zostaje wzięty szturmem przez króla czeskiego Jerzego z Podjebradu, który osadza na nim rycerza Jana z Czernej. Zasłynął on wkrótce z rozbojów i grabieży, co spowodowało iż rozwścieczeni mieszczanie przy wsparciu miast śląskich między innymi Wrocławia i Świdnicy w 1468 roku zdobywają zamek, a samego rycerza wieszają na wieży. W 1646 roku w czasie wojny trzydziestoletniej po uszczupleniu załogi do 40 knechtów zostaje zdobyty przez Szwedów. Podczas walk, w wyniku intensywnego ostrzału artyleryjskiego, oddano przeszło 1800 strzałów, zamek znacznie ucierpiał.  


W 1703 roku zostaje zakupiony przez Cystersów z Krzeszowa. Po sekularyzacji zakonu w 1810 roku przechodzi na własność skarbu państwa pruskiego. Opuszczony powoli staje się ruiną. W 1885 roku rada miasta zezwala na częściową rozbiórkę murów. W pierwszej połowie XX w rozpoczęto prace zabezpieczające. Przerwane, zostały wznowione w 1994 roku i trwają do dnia dzisiejszego. W chwili obecnej Muzeum Zamek Bolków jest Oddziałem Muzeum Karkonoskiego w Jeleniej Górze. W odrestaurowanym Domu Niewiast znajduje się część wystawiennicza muzeum. Na pierwszym piętrze eksponowana jest wystawa stała pt. „Budownictwo Obronne Księstwa Świdnicko-Jaworskiego”, natomiast na parterze prezentowane są wystawy zmienne. Od 1994 roku na Zamku działa Bractwo Rycerskie Zamku Bolków, które swoimi działaniami przyczynia się do rozwoju i poprawy atrakcyjności Zamku.


widok z wieży..


 klik TU;)

MACZUGA HERKULESA

  W maju wybraliśmy się zobaczyć Maczugę Herkulesa, która stoi przed zamkiem Pieskowa Skała w Dolinie Prądnika. Obszar ten należy do Ojcowsk...